NASLOV FILMA: Posle zime SCENARIO I REŽIJA: Ivan Bakrač ULOGE: Momčilo Otašević, Maja Šuša, Petar Burić, Ana Vučković, Ivona Kustodić TRAJANJE: 101’ ZEMLJA: Crna Gora, Srbija, Hrvatska GODINA: 2021.
Ivan Bakrač je autor koji je poznat festivalskoj publici po svojim kratkim filmovima „Koža će nam postati siva“ (2014), za koji je nagrađen na 8. Internacionalnom festivalu kratkog filma u Solunu 2014 (Thess International Short Film Festival). Njegov dugometražni debi, „Posle zime“, svetsku premijeru imao je na 55. festivalu u Karlovim Varima, a domaću premijeru imao je na nedavno završenom, 50. FEST-u (Međunarodni filmski festival) u Beogradu.
Mozaička struktura filma, od grupe prijatelja poreklom iz Nišića koji žive raštrkani između Beograda, Novog Sada i Kotora, uspostavlja kolektivnog protagonistu. U okviru ovakvog kolektivnog junaka, delimično je izdvojen Mladen (Momčilo Otašević), budući da se njegova priča ispostavlja kao poveznica između sva tri mesta radnje filma. Reč je o autorskom ostvarenju koje se delimično oslanja na postulate coming-of-age žanra.
Bakračevi junaci prolaze kroz metamorfozu života, u njihovim dvadesetim godinama kada se odnosi koje imaju nalaze u fazi rekonstrukcije. U tematskom smislu „Posle zime“ predstavlja osveženje, jer prikazuje portret prijateljstva u formativnom dobu života, dok porodicu (koja tematski u kinematografijama regiona ipak zauzima primat) stavlja u drugi plan, takoreći, u zaleđinu narativa. Iako u drugom planu, lik Mladenovog oca, čija smrt zaključuje priču ostaje izuzetno prisutan, poput daleke i nevidljive strepnje, koju lik zaobilazi. Smrt nevidljivog oca može se tumačiti kao trenutak potpunog otcepljenja od detinjstva. Grudva koja glasno udari u prozor, ali ga ne polomi može biti metafora za udarce koje likovi istrpe na putu sazrevanja, ali ih koji ih ne slome.
Dijalozi u filmu se izdvajaju po neposrednosti i lakoći pripovedanja. Tako scene između cimerki u Nikšiću (Ana Vučković i Ivona Kustodić) kao i razgovori Mladena i Danila (Petar Burić) odlikuje iskrenost i nepretencioznost. Film sveukupno odlikuje harmoničan glumački ansambl, sa stilskim jedinstvom i snažnim individualnim pečatima. Tako su likovi Bubi (Maja Šuša), Marije (Ana Vučković) i Danila (Petar Burić) svi, uglavnom, nezreli na njima svojstven način, dok su Jana (Ivona Kustodić) i Mladen (Momčilo Otašević) oboje zrelijeg nastupa, ali podjednako dezorijentisani u potrazi za sopstvenim identitetima. Momčilo Otašević ostvaruje sramežljiv, ali snažan centralni lik, koji je emotivni stožer filma uprkos što ga odlikuju povučenost i zatvorenost. U susretu sa starijom generacijom (Bojan Žirović, Peđa Bjelac) Bakrač precizno i jasno pravi razliku, pre svega u emotivnoj ličnoj karti između dve generacije.
U pogledu ritma, film na početku meandrira sve dok ne uvede gledaoca u specifičnu strukturu i dok se Mladen ne izdvoji kao centralni lik, a tome ne pomaže činjenica da priču čine meandrirajući odnosi ovih junaka. Fotografija koju potpisuje Dušan Grubin donosi hladniju atmosferu u pastelnim tonovima koja tačno karakteriše emotivno stanje junaka, čija jedna faza života počinje da bledi pred stupanjem u drugu. Pokreti kamere su staloženi i kontrolisani, a Bakrač i Grubin se neretko opredeljuju za kadar-scene, gradeći atmosferu sećanja koja se nadovezuje na temu filma. Grubin se odlučuje na upečatljive „razglednice“ gradova, davajući svakom određeni karakter, u odnosu na likove. Kada se radi o Kotoru, kadrovi u kojima se ruše zgrade mogu se povezati sa neumitnim promenama, pa i „rušenjima“ u životima junaka. Ono što je zanimljivo, jeste da se Grubin i Bakrač opredeljuju za kamerne atmosfere domova junaka, ili prostora u kojima oni rade ili se zabavljaju, uspevajući da bez većih opisnih kadrova grada naprave specifičnu atmosferu svakog mesta radnje. Na taj način se slike ovih gradova ogledaju u junacima koji u njima žive i obrnuto.
„Posle zime“, za regionalni film, donosi nov pogled na temu, zastupajući generaciju koja je nevidljiva na platnu. Ovaj film duboko povezuje naše društveno okruženje sa globalnim, ukidajući surovu izolaciju koju mladi ljudi na ovim prostorima osećaju. Autorski stil Ivana Bakrača je suptilan i nenametljiv, te on uspeva da duboko zađe u kompleksnu emotivnost mladih, pronalazeći u njoj iskrenost kakva je danas izuzetno retka.
