Nekoliko dana pred smrt Velimira Bata Živojinovića, pred poštovaoce i čitaoce stigla je biografska knjiga Bata – Još ovaj put. Pre donošenja krajnjeg ili bilo kakvog suda o dometima i sveukupnom kvalitetu ovog izdanja, važno je postaviti ga u podesan i izvorni kontekst. Zaključak je sledeći: u pitanju je, i mimo priče o žalosti koja je ispratila vesti o smrti voljenog glumca, sasvim zadovoljavajuće i potrebno štivo.
Da pojednostavimo, Bata – Još ovaj put (u izdanju kuće Vukotić Media) izdanje je namenjeno što široj publici i ne tiče se isključivo njegov glumačkog rada i nemalih dostignuća. U pitanju je zapravo zdravorazumski i u delo prilično konsekventno sproveden spoj biografskog štiva opštijeg kova i detaljnijeg impresionističko-faktografskog osvrta na glumačku zaostavštinu. Imajući sve pomenuto vidu, a nakon brzog i ugodnog čitanja, stiže se do narečenog pozitivnog suda o onome što je ponuđeno između korica ove knjige.
Nakon rečitog predgovora iz pera maestra Veljka Bulajića, možda i najomiljenijeg filmskog reditelja glavnog junaka ove knjige, te kratkog obraćanja sada pokojnog Živojinovića, grupa neimenovanih autora (u pratećem tekstu Reč izdavača naglašeno je da je najvažniji saradnik ovde bila Radmila Stanković, dugogodišnji novinar magazina NIN) kreće prateći proverenu i svedenu hronološki linearnu mustru. Nekoliko desetina stranica docnije, knjiga dobija efektniji disperzivni oblik, koji počiva na segmentaciji ove ispovesti i životopisa po tematskim celinama i usputnim rukavcima. Ovo se čini kao mudar uredničko-autorski potez, pošto teško da smislenog spora može biti oko suda je u slučaju Bate Živojinovića i njegovih zadivljujućih postignuća (navedeno je u par navrata da je Živojinović ostvario čak 350 uloga na televiziji i filmu u vremenskom rasponu od pet decenija, uz iskreno priznanje Živojinovića da „nisu svi ti filmovi bili ni dobri ni neophodni“) ipak previše potencijalne i nesumnjivo relevantne biografske i faktografske građe za samo jednu knjigu, pa bila ona i znatno zamašnija od ove u kojoj je ovde reč.
Ovako, na prostoru od oko 250 stranica razumno krupnog fonta, dobijamo izobilje činjenica, podosta komentara, opaski i pojašnjenja samog Živojinovića. Autori su dobrim delom pokrili i Batinu javnu i intimnu personu, a knjiga se završava kratkim svedočanstvima saradnika i saputnika (Dobrica Ćosić, Bulajić, Rade Šerbedžija, Branko Lustig, Svetlana Bojković, Dragan Bjelogrlić, Irfan Mensur, Srđan Dragojević, Neda Arnerić, Vesna Ćipćić, Darko Bajić, Stole Janković…).
Uz zamerku za par neoštrina u tekstu i nekoliko faktografskih omaški i nepreciznosti, ovo izdanje, da ponovimo, posmatrano u kontekstu neakademske i ka širem čitalačkom sloju i sloju orijentisane knjige, pruža dovoljno, na dostojanstven način i iz dovoljno raznorodnih uglova predstavljajući svog junaka – jedinstvenog i neponovljivog Velimira Batu Živojinovića, sasvim zasluženo najveću zvezdu jugoslovenskog i srpskog filma svih vremena.
Zoran Janković