Premijera filma „Komanda ljubav“ Marine Kovačević, o rehabilitaciji osuđenika kroz interakciju sa psima, i umetnička vežba „Klub boraca“, sa osuđenicima na izdržavanju kazne u KPZ Sremska Mitrovica, biće održani u Velikoj sali Doma omladine Beograda 14. marta. Ulaz je slobodan.
Dokumentarni film Komanda ljubav govori o rehabilitaciji osuđenika kroz interakciju sa psima iz azila u kazneno-popravnom zavodu u Sremskoj Mitrovici. Rehabilitacija osuđenih lica se odvija u dva plana, kroz učenje komandi potrebnih u treningu dresure i kroz kreativno pisanje. Film prikazuje program rada ovog zatvora, gde osuđenici postaju obučeni dreseri pasa, ali priča paralelno prati lični, emotivni odnos i doživljaj koji kroz kreativno pisanje ostvaruju sa psima. Specifičnost ovog programa jeste u kreativnom pisanju dnevnika, poetskoj verbalizaciji osećanja koja ostvaruju sa bićima o kojima brinu. KPZ Sremska Mitrovica je jedini zatvor na svetu koji ima azil za pse u okviru zavoda I radionice pisanja dnevnika na ovu temu. Ovaj projekat je ostvaren u saradnji između KPZ-a, grada Sremska Mitrovica, misije OEBS-au Srbiji, Uprave za izvršenje krivičnih sankcija Ministarstva pravde Republike Srbije i nemačke nevladine organizacije Help.
Radionice kreativnog pisanja su se dešavale u okviru treninga Emotivne pismenosti, na kojima su osuđenici pisali na teme koje sam im zadavala a na osnovu kojih je i nastao film i njihovi literarni uvidi o ovom projektu i radu sa psima. Bili su vođeni kroz stvaralački proces, iskazivali impresije i unutrašnje doživljaje, dobili su priliku da verbalizuju osećanja i kroz pisanje pronađu svoj izraz i izgrade drugačiji odnos prema svetu. Otuda I naziv filma, učili su komande potrebne u dresuri pasa, ali ne u zapovednom, već u suštinskom smislu – ljubavi prema psima. Tako sam došla na ideju, videla sam koliko su talentovani kada pišu o svojim ljubimcima, koliko umeju da osećaju, da cene ljubav životinje i odlučila da napravim film o ovom projektu. Dokazano je da su osuđenici koji su radili sa psima pokazali napredak u motivaciji, samopouzdanju, došlo je do promena u empatiji, uopšteno govoreći u čitavom psihološkom funkcionisanju i ‘vraćanju u život’. Većina njih je počela da razvija nove osobine, od antisocijalnog do prosocijalnog emotivnog funkcionisanja i ponašanja.
O umetničkom vežbi Klub boraca, (6 pasa – 6 osuđenika) 10 minuta
U pokaznoj desetominutnoj vežbi rada sa psima, šest osuđenika će posle projekcije filma Komanda ljubav izvesti performansKlub boraca, koji je rađen po uzoru na film Fight club. Pravila su koncipirana tako što će svaki osuđenik u poetskom iskazu demonstrirati po jedno pravilo ljubavi koja je potrebna u dresuri pasa.
O autorki
Marina Kovačević, osnivač Instituta za performativne umetnosti i socijalni rad – CRI. Profesorka književnosti i doktorantkinja Fakulteta dramskih umetnosti u Beogradu. Edukantkinja na njujorškom EASTSIDE instititu za socijalnu terapiju.
Autorka je niza projekata primenjenog pozorišta u radu sa represiranim grupam u kojima kombinuje performativnu umetnost i socijalni rad. Iza sebe ima realizovane pozorišne predstave Izbiračica K. Trifkovića i Kada su bogovi bili ljudi sa pacijentima Klinike za psihijatrijske bolesti „dr Laza Lazarević“, pozorišne predstave Zapisi iz ćelije broj 12, po motivima Zapisa iz podzemlja Dostojevskog sa osuđenicima Okružnog zatvora u Beogardu, dramatizacije kultnog stripa Alan Ford, predstave Akcija takođe sa osuđenicima Okružnog zatvora, predstave Njena priča sa osuđenicama ženskog zatvora u Požarevcu i performansa Fight club sa osuđenicima u KPZ Mitrovica.
Rediteljka je dokumentarnih filmova Zapisi iz ćelije br. 12 (2016) o rehabilitaciji osuđenika kroz umetnost i filma Komanda Ljubav (2018) o resocijalizaciji osuđenika kroz interakciju sa psima u KPZ Sremska Mitrovica. Film Zapisi iz ćelije broj 12 je premijeru imao na međunarodnoj konferenciji Performing the World u Njujorku krajem 2016 godine. Posle premijere u Njujorku, autorka je posetila nekoliko američkih federalnih zatvora u Mičigenu, Kentakiju i Sen Kventinu, gde se film prikazuje kao deo programa rehabilitacije za američke osuđenike.
Fotografije: Pablo Ferro Živanović
Zoran Janković