U subotičkom Otvorenom univerzitetu 17. jula 2022. godine otvorena je izložba „Tragovi jednog vremena: Filmski plakat 1970-1979”. Postavku je, koja je deo pratećeg programa 29. Festivala evropskog filma Palić, predstavio Ilija Tatić, direktor Otvorenog univerziteta. Nakon toga se Ivan Aranđelović, urednik sajta Filmskog centra Srbije, brojnim okupljenim posetiocima obratio sledećim rečima:
“Pred vama je nastavak izložbe ‘Tragovi jednog vremena: Filmski plakat 1945-1970’ koju je takođe organizovao Filmski centar Srbije i koja je za ideju imala da vas podseti na sve one klasike jugoslovenske i srpske kinematografije koje smo gledali od 1945. do 1970. Sada je na redu period od 1970. do 1979. godine, a odabrani plakati pokazuju kako se razvijao naš film tokom sedamdesetih.”
Na izložbi su prestavljeni plakati iz fundusa i arhive Filmskog centra Srbije, uključujući i one koji su urađeni za popularne ratne spektakle tog vremena, kao što su „Sutjeska“ Stipe Delića, „Užička republika“ Žike Mitrovića, „Partizanska eskadrila“ i „Valter brani Sarajevo“ Hajrudina Krvavaca. U izboru su se našli i plakati za filmove „Crveni udar“ (Predrag Golubović), „Dvoboj za južnu prugu“ (Zdravko Velimirović), „Izdajice i ratni zločinci“ (Stole Janković), baš kao i plakati za filmove „Nokaut“ (Boro Drašković), „Ljubavni život Budimira Trajkovića“ (Dejan Karaklajić), „Čovek koga treba ubiti“ (Veljko Bulajić)…
Pristupi koji kombinuju minimalni grafički postupak i lice popularnih glumaca može se uočiti na plakatima za filmove „Žuta“ (Vladimir Tadej), „Burduš“ (Mića Popović), „Paviljon 6“ (Lučijan Pintilije)… Neka rešenja donose bravurozni crtački minimalizma, kao što je slučaj sa plakatima za filmove „Beštije“ (Živko Nikolić), „Derviš i smrt“ (Zdravko Velimirović) ili „Bube u glavi“ (Miša Radivojević).
Aranđelović je u svom obraćanju dodao: “Tu su crtatni plakati, istaknute su najpopularnije filmske zvezde tog perioda, zatim plakati autorskih i komercijalnih filmova… Sve to je ujedno i podećanje na neka od najznačajnijih filmova nastalih tokom 70-ih, kao što su ‘Okupacija u 26 slika’ Lordana Zafranovića koji je, podsećam, dobitnik nagrade ‘Aleksandar Lifka’ koju dodeljuje Festival evropskog filma Palić, a na izložbi su zastupljeni i plakati za filmove drugih istaknutih filmskih autora koji su bili gosti Subotice.”
Ovo je prvo putovanje izložbe „Tragovi jednog vremena: Filmski plakat 1970-1979” koja je prvobitno bila postavljena u Dvorani Kulturnog centra u Beogradu. Nakon Subotice, izložba će gostovati i u drugim gradovima u Srbiji.
Đorđe Bajić
Fotografije Đorđe Bajić