Filmoskopija – portal filmske kritike, eseja i intervjua bila je od 2019. do 2024. godine pod pokroviteljstvom Filmskog centra Srbije, a u saradnji sa Nezavisnim filmskim centrom Filmart.
Filmoskopija je osnovana 2019. godine, a idejni tvorac, suosnivač i prvi urednik Filmoskopije je scenarista Dejan Prćić. Od oktobra 2022. do januara 2024. godine urednik redakcije bio je filmski kritičar i filmolog Nikola Radić.
Reč urednika Filmoskopije
„Gde je film u tome što pišete?“ Pitanje Žaka Riveta i danas odzvanja kao poziv na dubinsko čitanje slike, na tretman medija kroz njegove specificitete, ali i na pisanu reč koja odbija da se povinuje poststrukturalističkoj ubeđenosti u nesvodivost filma na tekst usled ontološke disparatnosti dvaju činilaca.
Tekst uistinu ne može da obuhvati sliku, zvuk, vreme. No, kako tome i ne stremi, kritičko-analitički članci Filmoskopije u ovim ograničenjima pronalaze svoj raison d’être. Slika se može rasporiti, secirati, razložiti; zvuk zazviždati iza ugla brižljivo probrane leksike; posredstvom znalački tempirane sintakse, u vremenu teksta iznova se može proživeti vreme filma.
Osluškujući diskurzivno višeglasje o filmu i oko filma – filmofilske, žurnalističke, akademske, industrijske, društveno-političke uvide – Filmoskopija i sama gaji polifoniju. Raznolikost izraza odraz je činjenice da naši autori i autorke delaju na poljima od filmologije, teorije i istorije umetnosti do režije i dramaturgije.
O filmu se može i mora podrobno i pasionirano pisati, bio on termitska ili beloslonovska umetnost, da se poslužimo Farberovim tobožnjim dvojstvom. Filmska kritika i analiza nisu instrumenti u službi blagajni. One raspiruju epistemološki potencijal film(ov)a. Raspirujmo, onda.
Nikola Radić, oktobar 2022.
Da bi se uspostavio vrednosni, kvalitativni ili bilo kakav drugi sud o određenoj pojavi ili delu, mora se, pre svega, učvrstiti jedna vrsta koordinantnog sistema koji bi mogao, bar načelno, da pozicionira problematiku na pozitivnu, odnosno negativnu osu sistema. Ova vrsta pozicioniranja umela je da bude manje-više jednostavna, a komplikovala se svaki put kada bi […]
NASLOV FILMA: Iz ljubavi SCENARIO I REŽIJA: Nenad Miković ULOGE: Igor Đorđević, Sonja Kolačarić, Miodrag Krstović, Hana Selimović, Boris Komnenić, Rafal Mackowiak, Mariola Fotez, Gordana Đurđević TRAJANJE: 101’ DRŽAVA: Poljska, Srbija, Hrvatska GODINA: 2019. PRODUCENTI: Nenad Miković, Maciej Ostoja-Chyżyński, Ljiljana Đuričko, Maja Đulić, Barbara Jukopila, Uroš Lazić Od preko sto filmova koliko je bilo […]
NASLOV FILMA: Isti SCENARIO I REŽIJA: Dejan Petrović DIREKTOR FOTOGRAFIJE: Dragan Vildović ŽANR: dokumentarni film TRAJANJE: 16′ DRŽAVA: Srbija PRODUKCIJA: Nezavisni filmski centar Filmart i Cinnamon Films, Filmski centar Srbije Film „Isti“ našao se u selekciji IDFA (International Documentary Film Festival Amsterdam) festivala u Amsterdamu, u kategoriji kratkometražnog dokumentarnog filma, 2017. godine, iste godine […]
Dvadesetogodišnji Pavle Čemerikić skrenuo je pažnju na sebe ulogom dečaka Žike u Ničijem detetu, debitantskom delu Vuka Ršumovića premijerno prikazanom pre pet godina na festivalu u Veneciji. Sudeći po međunarodnom festivalskom i bioskopskom uspehu, Ničije dete bilo je najuspešniji domaći igrani film u prethodnih pet godina. Do dolaska Tereta. U Teretu Ognjena Glavonića, Pavle, sada […]
NASLOV FILMA: Balkanska međa SCENARIO: Ivan Naumov REŽIJA: Andrej Volgin ULOGE: Anton Pampušni, Milena Radulović, Miloš Biković, Aleksandar Radojičić DRŽAVA: Rusija, Srbija GODINA: 2019. TRAJANJE: 142′ Svega nekoliko dana pred 20. godišnjicu bombardovanja Srbije od strane NATO-a u bioskopima je premijerno prikazan film „Balkanska međa“ mladog reditelja Andreja Volgina (Andrey Volgin). Film je, posle duže […]
BORDER 2018. režija: Ali Abbasi scenario: John Ajvide Lindqvist (po kratkoj priči Grans”), Isabella Eklof, Ali Abbasi uloge: Eva Melander, Eero Milonoff, Jorgen Thorsson zemlja porekla: Švedska Pitanje koje postavljam, a to činim ovako, iznebuha, zarad efekta (a i da bih na njega pokušao da odgovorim u daljem tekstu), glasi ovako: da li je […]
Nesumnjivo je da su novi talasi azijskog filma, bilo popularnog bilo autorskog, odavno prihvaćeni od strane srpske publike. Međutim, iako se na primer, o Oldboju ili Raspoloženima za ljubav priča gotovo kao što se priča o najpopularnijim filmovima domaće produkcije, mitološki i sa poštovanjem, u Srbiji se scena posvećena dugometražnom azijskom filmu svodi na nekoliko […]
NASLOV FILMA: Šavovi SCENARIO: Elma Tataragić REŽIJA: Miroslav Terzić ULOGE: Snežana Bogdanović, Marko Baćović, Jovana Stojiljković, Vesna Trivalić, Dragana Varagić, Pavle Čemerikić DRŽAVA: Srbija, Slovenija, Hrvatska, Bosna i Hercegovina GODINA: 2019. TRAJANJE: 97′ PRODUCENTI: Uliks Fehmiu, Milena Trobozić Garfield Film Šavovi Miroslava Terzića, po scenariju Elme Tataragić, prikazan je premijerno na ovogodišnjem Berlinalu, a domaća je […]